De forse stijging van de huizenprijzen Shenzhen en Shanghai in de afgelopen twaalf maanden wijzen op de vorming van een bubbel op de woningmarkt in de Chinese steden. Vanwege dit gevaar hebben de Chinese beleidsmakers nieuwe maatregelen genomen om speculatie op de vastgoedmarkt te temperen.
In de afgelopen twaalf maanden zijn de huizenprijzen in Shenzhen en Shanghai met respectievelijk 57 en 21 procent gestegen. De flinke prijsstijging wordt veroorzaakt door de maatregelen van de overheid om investeringen in woningen te stimuleren, de lage rente, een toename van het aantal financieringsmaatschappijen van multinationals ook wel schaduwbanken genoemd, en een gebrek aan alternatieve investeringsmogelijkheden.
Grotere eigen bijdrage
Volgens het door de Chinese staat gerunde persbureau Xinhua moeten beleggers in Shanghai die al een eigen huis hebben nu een aanbetaling doen van ten minste 50 procent bij het aanvragen van een nieuwe hypotheek. Dat is 40 procent meer dan voorheen. Daarnaast willen de autoriteiten het aanbieden van bepaalde kredietverleningsdiensten door ontwikkelaars en woningcorporaties aan kopers verbieden.
Kopers van buiten de stad moeten tevens aantonen dat zij in de afgelopen vijf jaar inkomstenbelasting en premies voor sociale verzekeringen in de stad hebben betaald. Voorheen gold deze eis voor een tijdsperiode van twee jaar.
Gu Jinshan, de directeur van de commissie huisvesting en stedelijke ontwikkeling van Shanghai, verklaarde dat de strengere beperkingen zijn ingevoerd om de prijsstijgingen te beteugelen. Die zouden namelijk gevolg zijn van “irrationele emoties”, speculatie en illegale praktijken van sommige bedrijven en instanties.
Shenzhen
De autoriteiten in Shenzhen, de heetste woningmarkt in China op dit moment, kondigden gelijksoortige maatregelen aan om de speculatieve krachten te beteugelen. Iedereen die in de afgelopen twee jaar een hypotheek heeft afgesloten, of die op zoek is naar een tweede woning in de stad, moet nu een aanbetaling doen van ten minste 40 procent om een extra hypotheek te krijgen.
De autoriteiten hebben ook strengere maatregelen genomen om te waken tegen de financiële risico's in de vastgoedsector. Zo mogen financiële instellingen, waaronder online financieringsmaatschappijen en aanbieders van kleinere kredieten geen "margin" kredieten meer verlenen aan huizenkopers. Margin kredieten zijn leningen waarbij bijvoorbeeld een aandelenportefeuille als onderpand wordt gebruikt.
"Margin" leningen
De verstrekking van deze margin-leningen, die in 2015 tot een crash leidde op de Chinese aandelenmarkt, heeft ook zijn intrede gemaakt in de vastgoedmarkt van Shenzhen, waardoor sommige beleggers hun aanvankelijke aanbetaling kunnen lenen om zo een extra hypotheek te krijgen. Met andere woorden: er wordt geld geleend om extra geld te kunnen lenen.
De autoriteiten van Shenzhen verklaarden daarnaast dat de overheid het aanbod van grond zal uitbreiden en meer door de staat gefinancierde huizen wil bouwen om de markt in evenwicht te brengen. In de komende vijf jaar zullen er 400.000 door de overheid gefinancierde huizen worden gebouwd.
De vraag blijft of deze strengere beperkingen op investeringen in woningen daadwerkelijk zullen helpen. Voor velen is het hek al van de dam, en de autoriteiten zullen waarschijnlijk met meer substantiële maatregelen moeten komen om de verdere opbouw van financiële risico's in de vastgoedmarkt te verminderen.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl